Het doel van een jeugdplan

Spelplezier voor de jeugd is voor een belangrijk deel afhankelijk van de organisatie rondom trainingen en wedstrijden en de omgang met de kinderen. Denk aan een prettige sfeer, goede voorzieningen en aardige en behulpzame mensen.

Maar het is net zo belangrijk dat kinderen zich goed kunnen ontwikkelen. Kinderen willen van nature leren, dat geeft hen een goed gevoel, voldoening en plezier. Om dat voor elkaar te krijgen moet het jeugdvoetbal goed georganiseerd zijn.

Wanneer een plan daarvoor ontbreekt, kan de situatie ontstaan dat ‘iedereen maar wat doet’. Dat kan met de beste bedoelingen gebeuren. Maar het is van groot belang om te bepalen waar de vereniging en de jeugdopleiding voor staat. Zonder idee geen optimale ontwikkeling.

Waar bestaat een jeugdplan uit?

1. Missie & visie

Verenigingen gaan op verschillende manieren om met jeugdvoetballers. Bij de ene vereniging staat het prestatieve voorop en bij de andere de sportieve ontplooiing. Dat zijn twee verschillende doelstellingen die bepalend zijn voor het jeugdbeleid van de vereniging. Daarom zijn de belangrijkste vragen die een vereniging moet stellen: wie willen we zijn en wat willen we bereiken? Hoe gaan we met elkaar om binnen de vereniging?

Daarom begint het jeugdplan met het bepalen van de missie en visie van de vereniging en de jeugdopleiding. In het verlengde daarvan worden ook de kernwaarden en doelstellingen vastgesteld. Zodoende wordt bepaald: waar sta je voor en wat wil je bereiken? Bij (jeugd)beleid gaat het erom dat een vereniging op een doelbewuste manier te werk gaat. Daarvoor is nodig dat een vereniging weet wat het wil bereiken met de jeugdafdeling.

2. Organisatie

Zodra een club heeft vastgesteld waar de vereniging en de jeugdafdeling voor staan en wat er bereikt moet worden, wordt vastgelegd hoe die doelstelling wordt gerealiseerd. Hoe ziet de vereniging er nu uit, hoe worden de financiële zaken geregeld en hoe worden de zaken rondom de accommodatie en materialen georganiseerd?

3. De inhoud: voetballen

Als het duidelijk is welke kant een club op wil en hoe dat georganiseerd wordt, dan is de uitkomst voetballen. Als de visie op jeugdvoetbal van een vereniging is vastgesteld, voor welke speelwijze wordt er dan gekozen? Hoe moet de jeugd leren voetballen? Dat vertaalt de club naar de praktijk: hoe ziet de training eruit, hoe worden wedstrijden benaderd, hoe is de begeleiding van jeugdspelers en, niet te vergeten, hun ouders?

Missie en visie

Wat is het inhoudelijke fundament van het jeugdplan? Door onderstaande stappen te doorlopen kan een vereniging vaststellen waar ze staan, waar ze naartoe willen en hoe dat aangepakt kan worden.

Het inventariseren van de huidige situatie

De eerste taak van de werkgroep jeugdplan is het in kaart brengen van de vereniging en de jeugdafdeling in het bijzonder. Geef algemene verenigingsinformatie, maar omschrijf ook kort de geschiedenis van de vereniging en hoe de vereniging er nu uitziet: de aanwezige afdelingen, een beschrijving van de accommodatie (velden, kleedlokalen, kantine), de ligging van het sportcomplex, competitieniveau van de jeugd en de senioren, enzovoorts.

Het vaststellen van de missie en visie

Vervolgens gaat de club aan de slag met de vraag: wat moet er bereikt worden met het opleiden van de jeugd? Wanneer heeft iedereen hetzelfde doel voor ogen en wanneer is dat terug te zien op het veld? Om die vragen te beantwoorden, moet eerst vastgesteld worden waar de vereniging en de jeugdafdeling voor staan en waar de vereniging en de jeugdafdeling naar toe moeten. Oftewel: wat is de missie en wat is de visie? En hoe wordt die missie en visie vertaald naar de praktijk?

De missie geeft aan wie de vereniging is, wat de vereniging doet en waar de vereniging voor staat. Hiervoor moet dus gezocht worden naar het DNA van de vereniging. Dit kan bepaald worden door antwoord te geven op de volgende vragen:

• Wat is het werkterrein van de club?
• Wat is het bestaansrecht van de club?
• Wat zijn de normen, kernwaarden en overtuigingen van de club?
• Welke betekenis heeft de club voor de leden en andere betrokkenen?

De visie van de vereniging en jeugdafdeling

De visie beschrijft waar een vereniging naartoe wil en waar de komende jaren aan gewerkt moet worden. Wat is de toekomstdroom, welke stip aan de horizon is er voor ogen? Hoe ziet de vereniging er over een aantal jaren uit en wat moet dan bereikt zijn met de jeugdopleiding? En hoe kan dit bereikt worden?

Om te weten waar de vereniging naartoe moet, moet eerst goed een vertrekpunt worden vastgesteld. Dit startpunt hangt samen met de missie die is vastgesteld. In de analyse is het goed om een antwoord te vinden op de volgende vragen:

• Wat zijn de sterke punten van de vereniging?
• Welke verbeterpunten kent de vereniging?
• Welke ontwikkelingen buiten de vereniging om bieden kansen om de vereniging te versterken?
• Welke ontwikkelingen buiten de vereniging om vormen een bedreiging voor de vereniging?
• Hoe ziet de toekomst eruit en die van de concurrenten?
• Welke ambities heeft de vereniging op de langere termijn?

De visie vormt samen met de missie de basis van al het doen en laten binnen de vereniging. Als deze missie en visie niet duidelijk zijn, dan ontstaat het gevaar dat ‘iedereen maar wat doet’, omdat de koers en uitgangswaarden ontbreken.

Missie en visie van de jeugdafdeling

Als de missie en visie van de vereniging zijn vastgesteld, kan hetzelfde gedaan worden voor de jeugdafdeling: waar staat de jeugdafdeling voor en wat wil de club bereiken met het opstellen en invoeren van een jeugdvoetbalbeleidsplan? Wat is het toekomstbeeld, de stip aan de horizon? En hoe kan dat bereikt worden? Stel als jeugdafdeling hiervoor bovenstaande vragen.

Deze analyse van de kansen en bedreigingen geeft een overzicht van de ontwikkelingen in de omgeving van de vereniging die een kans of een bedreiging opleveren voor de jeugdafdeling. Liggen er kansen op het gebied van sponsoring? Of zijn er interessante demografische ontwikkelingen (als er bijvoorbeeld een nieuwe woonwijk wordt gebouwd of dat het woongebied juist vergrijst)? Een enquête onder jeugdleden kan hierbij ook helpen.

Als de missie en visie van de vereniging is geconcretiseerd, dan kan de de stip aan de horizon worden ingekleurd. De route die daarbij bewandeld moet worden en de keuzes die onderweg gemaakt dienen te worden, worden voor een belangrijk deel bepaald door de kernwaarden die met elkaar zijn afgesproken. Dit zijn de geschreven en ongeschreven regels die binnen de vereniging gelden. Ze zeggen iets over de cultuur van de vereniging en zijn richtinggevend voor het gedrag van de mensen die in de vereniging actief zijn. Het is belangrijk dat iedereen binnen de club zich hierin herkend. Dat zorgt voor betrokkenheid en voor bevlogenheid.

De inhoud: voetballen

Wat wil de vereniging met het jeugdvoetbal bereiken? Wie zijn daarvoor nodig en hoe zijn de juiste mensen te vinden? Hoe moeten deze trainers en coaches begeleid worden? Hoe gaat de indeling van de jeugdteams, hoe kunnen de meiden ook meedoen en welke activiteiten worden er aangeboden?

Houvast

Een jeugdvoetbalbeleidsplan geeft houvast aan jeugdtrainers, coaches en leiders, omdat hierin de visie van de vereniging op het jeugdvoetbal beschreven staat met daaraan gekoppeld de ‘rode draad’, die te volgen is bij het opleiden van jeugdvoetballers. Wanneer de vereniging deze visie op (jeugd)voetbal niet bepaalt, dan werkt dat door in de manier waarop er wordt getraind en wedstrijden gespeeld worden.

Beschrijf in het jeugdplan ook hoe binnen de jeugdafdeling met de verschillende doelgroepen moet worden omgegaan. Het gaat hierbij dus niet om de traditionele leeftijdsgroepen van mini tot Onder 19, maar om het beleid op het gebied van meidenvoetbal, aangepast voetbal, zaalvoetbal, schoolvoetbal, jeugdparticipatie, de werving van (mini)pupillen, het behoud van junioren en andere specifieke aandachtspunten binnen de jeugddoelgroepen.

Organisatie

Om het jeugdvoetbalbeleid in de praktijk te kunnen brengen, moet de structuur van de vereniging in orde zijn. Hoe is de vereniging georganiseerd, hoe zijn de financiële zaken geregeld, hoe ziet de jaarplanning eruit? Maar ook: welke materialen zijn nodig, hoe worden de jeugd en hun ouders voorzien van informatie en met wie kan in de jeugdopleiding samen opgetrokken worden?

Organogram

Een organogram is een overzicht van de manier waarop de voetbalvereniging als geheel en de jeugdafdeling in het bijzonder is georganiseerd. Het is dus een schematisch overzicht van de verschillende onderdelen binnen de vereniging.

Stel het organogram zo op, dat het past bij de realiteit. Baseer het op de wijze waarop er in de dagelijkse voetbalpraktijk gecommuniceerd en gewerkt wordt. In het organogram staan de taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden van de verschillende commissies en functionarissen. Omschrijf die taken zo helder mogelijk. Zo wordt duidelijk wie bepaalde beslissingen neemt en processen leidt. Zorg er ook voor dat de resultaten gemeten kunnen worden, als dat mogelijk is. Neem deze verantwoordelijkheden vervolgens ook op in de taakomschrijvingen die bij de verschillende verenigingsfuncties horen.

Als een organogram wordt opgesteld, maak dan onderscheid tussen de organisatiestructuur zoals die nu is, en de structuur zoals die eruit ziet als er aan de hand van het jeugdvoetbalbeleidsplan wijzigingen in de organisatiestructuur worden doorgevoerd.

P.S. Het Nederlandse bedrijf SoccerPLAY  was één van de eerste online trainingsplatformen van de wereld. Zij hebben een didactisch en methodisch platform ontwikkeld dat structuur biedt aan de gehele breedte van een jeugdopleiding. Dit biedt houvast aan de technische staf, biedt alle trainers ondersteuning bij het aanbieden van kwalitatieve trainingen en zorgt ervoor dat de jeugd via één duidelijke visie wordt opgeleid. De app is er in twee varianten:

Het individuele abonnement: is bedoeld om elke individuele trainer te voorzien in de structuur en de ondersteuning van zijn/haar trainingen. Dit abonnement is voorzien van 800 specifieke oefeningen, heeft een animatieprogramma, heeft een module voor wedstrijdbeoordelingen, biedt mogelijkheid om een eigen leerlijn uit te werken en is voorzien van instructievideo’s van technische oefeningen.

Het club management systeem: is bedoeld om structuur te brengen aan de filosofie van de gehele jeugdopleiding. Bij dit abonnement kan elke trainer binnen de club onbeperkt gebruik maken van de diensten. In het systeem staan tal van leeftijdspecifieke oefeningen, kunnen er teamrapportages gemaakt worden, kan er een (team)jaarplanning worden opgesteld, kan men gebruik maken van de mentale trainingsmodule en het systeem heeft daarnaast ook een speler-volgsysteem.

Jeugdkader

Het jeugdplan is de leidraad voor het jeugdkader, zowel op bestuurlijk als begeleidend niveau. Onder het jeugdkader worden de volgende functies verstaan: trainers, begeleiders, leden van de jeugdcommissie, leden van een subcommissie (bijvoorbeeld een activiteitencommissie) / leden van een werkgroep, jeugdcoördinatoren waaronder de technisch jeugdcoördinator en scheids- en grensrechters.

In het jeugdplan moet een beschrijving staan van het profiel waaraan de leden van het jeugdkader moeten voldoen. Welke taken en welke verantwoordelijkheden hebben ze in de praktijk en welk functieprofiel past daarbij?

Financiën

Voor het waarmaken van de doelstellingen is natuurlijk geld nodig. Breng daarom de financiën met betrekking tot de jeugd in beeld. Heeft de jeugdcommissie een eigen budget? Of is het afhankelijk van het hoofdbestuur? Zo ja, stelt het hoofdbestuur extra financiën beschikbaar voor het jeugdplan? En wat kan de sponsorcommissie van de vereniging betekenen?

Maak bovengenoemde vragen inzichtelijk in de begroting. Daarin moet opgenomen worden welke doelstelling waargemaakt wordt, de begroting wat daarvan de kosten zijn, wat er op dit moment aan middelen is en wat de huidige uitgaven zijn.

Jaarplanning

Zodra de organisatie en de financiën rondom het jeugdvoetbal helder in beeld zijn gebracht, is het tijd om een jaarplanning te maken. Hierin staan de acties concreet beschreven die voortvloeien uit de doelstellingen.

Plan ook alle activiteiten die gedurende het seizoen rondom de jeugdafdeling plaatsvinden, zoals:

• Kaderscholingen
• Extra voetbalactiviteiten
• Coördinatorenoverleg
• Jeugdcommissie overleg
• Naschoolse opvang
• Toernooien
• Vakantie-activiteiten
• Accommodatie en materialen

Welke materialen zijn er, waar is behoefte aan?

Zijn er voldoende ballen en hesjes aanwezig per leeftijdscategorie? Zijn er voldoende kleedkamers en bespreekruimtes voor de technische staf? Hoe staat het met de ondersteunende materialen of middelen, zoals magneetborden en mogelijkheden voor video-analyse? Kortom: wat is de stand van zaken, wat moet er bij en/of veranderen? Ook belangrijk is een goede interne en externe communicatie. Daarnaast is een duidelijk kaderbeleid de basis van een goed functionerende jeugdopleiding.

Naar de praktijk

Voordat (een onderdeel van) het jeugdvoetbalbeleidsplan in de praktijk wordt gebracht, is het handig om een aantal stappen te doorlopen. Als voorbeeld gebruiken we één onderdeel vanuit het jeugdplan: de interne scouting van de vereniging.

Geef hierbij aan welke rol zij gaan vervullen bij het in de praktijk toepassen van het jeugdvoetbalbeleidsplan. Deel een samenvatting van het concept ook met alle ouders van jeugdleden en jeugdleden vanaf zestien jaar.

Stel je hebt binnen de vereniging een werkgroep geformeerd om de interne scouting verder te ontwikkelen. Met deze werkgroep is er een plan gemaakt om dit naar de praktijk toe te vertalen. Dan is het heel belangrijk om dit plan te presenteren aan de betrokken leden, het hoofdbestuur, het jeugdbestuur, de jeugdtrainers, de leiders en de coördinatoren.

Geef hierbij aan welke rol zij gaan vervullen bij het in de praktijk toepassen van de interne scouting en welke (financiële) middelen er nodig zijn om het plan in de praktijk te brengen. Deel een samenvatting van het concept ook met alle ouders van jeugdleden en jeugdleden vanaf zestien jaar via de verenigingswebsite en sociale media. Na het verwerken van de feedback kan de uiteindelijke versie van het jeugdplan worden gepresenteerd.

P.S. Een perfecte tool om de interne én externe scouting van een club op orde te krijgen, is de scouting- en beoordelings applicatie van SoccerPLAY. Met deze app kan je gemakkelijk en gestructureerd spelers beoordelen, binnen en buiten de club. De app is gemakkelijk te gebruiken, kan offline gebruikt worden (geen WiFi nodig), kan gebruikt worden voor wedstrijden en trainingen en voorziet de gebruiker van overzichtelijke rapportages die gemakkelijk te delen zijn met belanghebbenden. Op deze manier sla je de prestaties op en krijg je een overzichtelijk beeld en een beoordeling die over een langere periode is gemeten.

De volgende vragen kunnen je helpen bij het vertalen van het plan naar de praktijk:

1. Waarom?

Wat zijn de redenen om het te doen?

Welke resultaten verwachten we?

Wat is het belang?

2. Wat?

Wat wil je implementeren?

3. Waar?

In welke setting? Hoe zien de cultuur en structuur eruit?

4. Wie?

Wie vormt de doelgroep?

5. Hoe? Op welke manier willen we het implementeren?

Door middel van bijeenkomsten of andere activiteiten?

Hoe creeren we draagvlak binnen de vereniging?

Komt het voort uit visie op voetballen en leren voetballen van de vereniging?

6. Waarmee?

Welke (personele) middelen tot beschikking? Hoe ziet tijdsplanning en budget eruit?

Na elk seizoen moet het jeugdplan en het daaruit voortvloeiende jaarlijkse actieplan worden geëvalueerd

Na het verwerken van de feedback van de betrokken leden, het hoofdbestuur, het jeugdbestuur, de jeugdtrainers, de leiders en de coördinatoren kan de uiteindelijke versie van de interne scouting worden gepresenteerd. Daarmee is het nog niet klaar: stel een jaarlijks activiteiten-/actieplan op en plan de uitvoering daarvan. Beschrijf welke middelen nodig zijn, wat het tijdspad is en wie erbij betrokken zijn.

Evaluatie

Na elk seizoen is het belangrijk om (een onderdeel van) het jeugdplan en het daaruit voortvloeiende jaarlijkse actieplan te evalueren. Wat voor effect hebben de uitgevoerde actiepunten in de praktijk gehad? Welke doelen zijn gerealiseerd? Is er aanleiding om doelen te herzien? Welke feedback komt er binnen van de verschillende betrokkenen? Kortom; wat gaat er goed en wat kan er beter? Op deze manier wordt het JVBP elk seizoen iets beter, worden de jeugdspelers beter en hebben zij meer plezier!